poñer

Galego

• Etimoloxía: do latín pōnere.

• Pronuncia: /po.ˈɲeɾ/ (AFI)

Verbo transitivo

poñer

1. Colocar algo ou a alguén nun lugar concreto.
   • Exemplo: Puxen a cadaquén no seu lugar debido.
     
     
2. Situar a alguén ou a algo no lugar adecuado.
   • Exemplo: O xefe de protocolo puxo ao arcebispo no seu sillón.
     
     
3. Dispoñer algo para un certo fin.
   • Exemplo: Puxo as cousas no se sitio.
     
     
4. Considerar algo a partir de indicios.
   • Exemplo: Poñamos que isto sucedeu así.
     
     
5. Reducir, estreitar ou precisar a alguén a que execute algo contra a súa vontade.
   • Exemplo: Púxoo nun apreto.
     
     
6. Deixar algo á resolución ou á disposición doutro.
   • Exemplo: Eu poño a resolución destes problemas na túa sapiencia.
     
     
7. Escribir algo nun papel.
   • Exemplo: Puxen as miñas queixas por escrito.
     
     
8. Facer uso de certos medios de comunicación.
   • Exemplo: Puxemos telegramas a todos os familiares.
     
     
9. Dito das aves ou doutros animais ovíparos, depositar o ovo.
   • Exemplo: Este mes as miñas galiñas puxeron poucos ovos.
     
     
10. Nos xogos de azar, apostar unha cantidade de diñeiro.
    • Exemplo: Puxen todo o diñeiro que me quedaba ao vermello na ruleta.
      
      
11. Establecer ou instalar algo.
    • Exemplo: Co meu curmán puxemos unha libraría.
      
      
12. Representar unha obra de teatro ou proxectar un filme no cine ou na televisión.
    • Exemplo: Na tele ese mes están poñendo un ciclo de películas do oeste.
      
      
13. Facer a operación necesaria para que algo funcione.
    • Exemplo: Cada noite poño a radio.
      
      
14. Aplicar un nome, un alcume, etc., a unha persoa, a un animal ou a unha cousa.
    • Exemplo: Os netos puxéronlle ao avó o alcume de "o vello sen dentes".
      
      
15. Contribuir ou colaborar con algo nunha empresa ou actividade.
    • Exemplo: Meu compadre poñerá o diñeiro e eu o traballo.
      
      
16. Prestar apoio a unha persoa ou a unha causa.
    • Exemplo: Todos os colegas puxéronse da miña parte.
      
      
17. Expoñer algo á acción dun axente determinado.
    • Exemplo: A lavandeira puxo a roupa a secar ao sol.
      
      
18. Expoñer a alguén a algo desagradábel ou malo.
    • Exemplo: Sen querer puxen a meu amigo en perigo.
      
      
19. Tratar ben ou mal a alguén de palabra ou obra.
    • Exemplo: Puxérono a parir.
      
      
20. Xunto con algúns nomes, realizar a acción designada por estes.
    • Exemplo: Poñer en dúbida.
      
      
21. Valerse de alguén para conseguir un fin determinado.
    • Exemplo: Puxo por intercesor ao seu amigo.
      
      
22. Causar o significado polo nome que segue.
    • Exemplo: Poñer paz.
      
      
23. Establecer, impoñer ou mandar algo.
    • Exemplo: Debido á crise económica, o goberno puxo novos impostos.
      
      
24. Tratar a alguén dunha maneira determinada.
    • Exemplo: Púxoo como chupa de dómine.
      
      
25. Facer adquirir a alguén ou a algo unha condición ou estado determinado.
    • Exemplo: O que lle dixo púxoo colorado.
      
      

Verbo pronominal

poñerse

1. Quedar alguén ou algo nun estado diferente ao que tiña.
   • Exemplo: Coa impresión recibida púxose pálido.
     
     
2. Ocultarse un astro, especialmente o Sol, detrás do horizonte.
   • Exemplo: No verán o Sol ponse tarde.
     
     
3. Chegar alguén ou algo dun lugar a outro.
   • Exemplo: Púxose en Madrid en cinco horas.
     
     
4. Pasar alguén a ocupar un determinado sitio, movéndose desde o que ocupaba anteriormente.
   • Exemplo: Enfurecido, púxoseme diante.
     
     
5. Vestirse ou arranxarse.
   • Exemplo: Ponte ben guapa, que hoxe é día de festa.
     
     
6. Mancharse, ensuciarse.
   • Exemplo: Andando pola corredoira púxose perdido de lama.
     
     
7. Compararse, competir con alguén.
   • Exemplo: Póñome entre os máis elegantes.
     
     
8. Atender unha chamada telefónica.
   • Exemplo: Púxenme ao aparato.
     
     
9. Comezar a executar unha determinada acción.
   • Exemplo: Poñerse a escribir.
     
     

Variantes

• pór

Termos relacionados

poñer a andar, poñer a mal, poñer a cen, poñer a pan pedir, poñer a parir, poñer dos nervios, poñer en bandexa, poñer en claro, poñer lume, poñer o dedo na chaga, poñer o ramo, poñer os bois ao carro, poñer pingando, poñer por caso, poñer verde, poñerse ben, poñerse na pel de alguén, poñerse ao día.

Traducións

• Castelán: poner ^(es).
• Francés: mettre ^(fr).
• Inglés: put ^(en), place ^(en).
• Portugués: pôr ^(pt).

Conxugación

Verbo irregular da 2ª conxugación    

Formas impersoais

Infinitivo	poñer
Xerundio	poñendo
Participio	posto, posta, postos, postas

Formas persoais

		singular			plural
		primeira	segunda	terceira	primeira	segunda	terceira
Modo Indicativo	Presente	poño	pós	pón	poñemos	poñedes	poñen
	Copretérito	poñía	poñías	poñía	poñiamos	poñiades	poñían
	Pretérito	puxen	puxeches	puxo	puxemos	puxestes	puxeron
	Antepretérito	puxera	puxeras	puxera	puxeramos	puxerades	puxeran
	Futuro	poñerei	poñerás	poñerá	poñeremos	poñeredes	poñerán
	Pospretérito	poñería	poñerías	poñería	poñeriamos	poñeriades	poñerían
Modo Subxuntivo	Presente	poña	poñas	poña	poñamos	poñades	poñan
	Pretérito	puxese	puxeses	puxese	puxésemos	puxésedes	puxesen
	Futuro	puxer	puxeres	puxer	puxermos	puxerdes	puxeren
Modo Imperativo	Afirmativo		pón	poña1		poñede	poñan1
	Negativo		poñas	poña1		poñades	poñan1
Infinitivo conxugado		poñer	poñeres	poñer	poñermos	poñerdes	poñeren

1 Vostede(s)