deteminar

Galego

• Etimoloxía: do latín determināre.

Verbo transitivo

deteminar

1. Establecer os termos ou os límites de algo.
   • Exemplo: Determinar o obxecto de estudo dunha ciencia
     
     .
2. Establecer de forma precisa.
   • {{exemplo|Determinar o prezo dunha mercadoría. Determinar a data dun exame.
3. Indicar con precisión certa cousa a partir dunha medición, cálculo, investigación ou razoamento.
   • Exemplo: Determinar a composición dun preparado farmacéutico. Determinar a distancia que hai entre a Terra e a Lúa
     
     .
4. Ser a causa directa dunha cousa.
   • Exemplo: A escaseza de traballo determinou que moita xente tive que emigrar
     
     .
5. Inducir a actuar do modo que se expresa.
   • Exemplo: Os progresos obtidos determinárono a continuar a súa investigación
     
     .
6. Indicar con precisión unha autoridade, lei ou orde o que se ten que facer ou como se ten que facer certa cousa.
   • {{exemplo|Están á espera do que determine o xuíz.
7. Decidir algo, despexar a incertidume sobre algo.
   • Exemplo: Determinaron viaxar a Bogotá
     
     .
8. Facer que alguén decida algo.
   • Exemplo: A situación determinouno a marchar
     
     .
9. Establecer o fixar algo.
   • Exemplo: A constitución determina a igualdade de todos ante a lei
     
     .
10. Sinalar ou indicar algo con claridade ou exactitude.
    • Exemplo: Non soubo determinar quen foi seu agresor
      
      .
11. Ser causa de que algo ocorra o de que algúen se comporte dun modo determinado.
    • Exemplo: O ambiente condiciónanos, pero non nos determina
      
      .
12. (Gramática) Modificar un subtantivo ou un sintagma nominal capacitándoo para formar expresións referenciais.
    • Exemplo: O artigo determina ao nome
      
      .
13. (Gramática) Delimitar a extensión dunha categoría gramatical.
    • Exemplo: O adverbio determina ao verbo
      
      .

Observacións

• Na 1ª acepción seus sinónimos son delimitar e precisar.
• Na 2ª acepción seus sinónimos son fixar e marcar.
• Na 4ª acepción seus sinónimos son motivar e ocasionar.
• Na 6ª acepción seus sinónimos son dispoñer, dispor e prescribir.

Termos relacionados

determinación, determinadamente, determinado, determinador, determinante, determinativo, determinismo, determinista.

Verbo pronominal

deteminar

1. Decidirse a facer algo.
   • Exemplo: Determinamos saír de vacacións á praia
     
     .